Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση του κριθαριού (εκτός της λίπανσης)

Κλιματολογικές συνθήκες (Θερμοκρασία, Υγρασία)

Το φύτρωμα των σπόρων του κριθαριού ευνοείται σε εδάφη με επαρκή υγρασία και μέτριες θερμοκρασίες περιβάλλοντος. Η άριστη θερμοκρασία που προωθεί το γρηγορότερο φύτρωμα της καλλιέργειας ορίζεται στους 200C, ενώ οι χαμηλότερες τιμές επιβραδύνουν χρονικά τη διαδικασία του φυτρώματος. Τα κριθάρια αντέχουν στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα αρκεί αυτές να μην πέσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα κάτω από τους -80C. Την περίοδο της άνοιξης και όταν η καλλιέργεια βρίσκεται στο στάδιο της βλαστικής ανάπτυξης, τα φυτά εμφανίζουν μια αξιόλογη αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος. Όταν όμως οι υψηλές θερμοκρασίες συνεχιστούν και την περίοδο του γεμίσματος των κόκκων, οι τελικές αποδόσεις επηρεάζονται αρνητικά σε σημαντικό βαθμό.

Το κριθάρι αναπτύσσεται καλύτερα σε συνθήκες μετρίων βροχοπτώσεων. Η παρατεταμένη ξηρασία την περίοδο του αδελφώματος, της άνθησης και της ωρίμανσης έχει αρνητικές επιπτώσεις στα συστατικά της απόδοσης (αριθμός και βάρος των κόκκων).

Οι θερμοκρασίες και η διαθεσιμότητα του νερού, επηρεάζουν σημαντικά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του κριθαριού. Σε γενικές γραμμές, ξηροθερμικές συνθήκες την άνοιξη σε συνδυασμό με μειωμένη εδαφική υγρασία, ευνοούν την αύξηση των τιμών της πρωτεΐνης (επιθυμητό χαρακτηριστικό για κριθάρι ζωοτροφής), ενώ μέτριες θερμοκρασίες με αρκετή υγρασία εδάφους ευνοούν την παραγωγή αμύλου σε βάρος της πρωτεΐνης (επιθυμητό χαρακτηριστικό για τη ζυθοποιία).

Γενετικό υλικό

Η επιλογή του κατάλληλου τύπου κριθαριού ανάλογα με την περιοχή που καλλιεργείται αλλά και τη χρήση του (ζωοτροφή ή ζυθοποιία) θα πρέπει να ακολουθεί τις συστάσεις των γενετιστών που διαχειρίζονται το υλικό αυτό.

Η καταλληλότητα του κάθε υλικού (ποικιλία ή υβρίδιο) προσδιορίζεται από την ικανότητά του να αξιοποιεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής, τα στοιχεία του εδάφους και τις εισροές στην καλλιέργεια.

Ο σπόρος που χρησιμοποιείται θα πρέπει να είναι πιστοποιημένος, καθαρός από ξένες προσμίξεις και υλικά, ομοιογενής με μεγάλη βλαστική ικανότητα, ώστε να εξασφαλιστεί ένα ομοιόμορφο φύτρωμα και μια καλή εγκατάσταση της καλλιέργειας.

Καλλιεργητικές πρακτικές

Η προετοιμασία του εδάφους και η επιλογή της κατάλληλης τεχνικής έχουν ουσιαστική επίδραση στην ανάπτυξη του κριθαριού. Το όργωμα (καλοκαιρινό ή φθινοπωρινό) θα πρέπει να γίνεται όταν το έδαφος βρίσκεται στο ρόγο του (επαρκής εδαφική υγρασία). Ακολουθεί ψιλοχωματισμός του εδάφους και η προετοιμασία κατάλληλης σποροκλίνης.

Σε ένα χωράφι που καλλιεργείται συστηματικά θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας το είδος της προηγούμενης καλλιέργειας και τη διαφορετική επίδραση που ασκεί η κάθε μια στην ισορροπία και διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους. Η εναλλαγή καλλιεργειών στο ίδιο χωράφι (αμειψισπορά), βοηθάει στη διατήρηση της γονιμότητας του εδάφους, στη βελτίωση της σύστασής του, στην καλύτερη αξιοποίηση του νερού αλλά και στον αποτελεσματικότερο έλεγχο ζιζανίων, εχθρών και ασθενειών.

Ακόμα και στις περιπτώσεις μονοκαλλιέργειας με σιτηρά, θα πρέπει να συνυπολογίσουμε τον παράγοντα της διαχείρισης της καλαμιάς που απομένει μετά τη συγκομιδή και την απομάκρυνση ή ενσωμάτωση αυτής στο έδαφος. Γενικά, η ενσωμάτωση της καλαμιάς αυξάνει την περιεκτικότητα της οργανικής ουσίας στο έδαφος και το εμπλουτίζει με θρεπτικά στοιχεία (κάλιο και άλλα) που ανακυκλώνονται στο χωράφι, ευνοώντας τελικά την απόδοση της επόμενης καλλιέργειας.

Φυτοπροστασία

Ο επιτυχημένος έλεγχος των ζιζανίων διασφαλίζει ότι τα φυτά θα αναπτυχθούν στον αγρό χωρίς ανταγωνισμό και επομένως χωρίς δυσμενείς επιδράσεις στην τελική τους απόδοση. Το ίδιο ισχύει και για τα έντομα ή τις ασθένειες που προσβάλλουν το κριθάρι. Η επιτυχημένη διαχείριση όλων των παραπάνω θα πρέπει να στηρίζεται στην αναγνώριση των ζιζανίων, εντόμων, ασθενειών ώστε να γίνει η επιλογή του καταλληλότερου φυτοπροστατευτικού προϊόντος.

Εδαφικές απαιτήσεις

Το κριθάρι προσαρμόζεται καλά σε βαθιά, μέτριας σύστασης εδάφη με καλή ικανότητα αποστράγγισης. Συγκριτικά με τα υπόλοιπα σιτηρά, θεωρείται ανθεκτικό στην αλατότητα και υψηλή αλκαλικότητα του εδάφους.

Αντίθετα, είναι ευαίσθητο σε όξινα εδάφη και στην υπερβολική υγρασία. Οι ιδανικές τιμές του εδαφικού pH κυμαίνονται από 6-8. Πολύ δυνατά και γόνιμα χωράφια μπορεί να οδηγήσουν σε πλάγιασμα των φυτών με μειωμένες αποδόσεις.